تاثیرات روانی توحید

تأثیرات روانی توحید

انسان موحد از جملۀ تأثیراتی که روح او از ناحیه و قِبَلِ توحید می‌‌برد، یکی این است؛ دارای وسعت افق دید می‌‌شود. موحد از تنگ‌‌نظری‌‌ها، از کوته‌‌بینی‌‌ها، از نزدیک‌‌بینی‌‌ها آسوده و راحت است. آدم موحد نمی‌‌گوید من در این میدان شکست خوردم یا جبهۀ ما دراین‌زمینه عقب نشست و کار به زیان ما تمام شد. او این‌‌قدر نزدیک‌‌بین نیست. او می‌‌داند که فکر توحیدی به درازای عمرِ بشر دارای قلمرو است، عمرِ بشریت؛ با مقیاس عمرِ بشریت، ده سال و بیست سال و پنجاه سال و صد سال، یک‌لحظه و یک‌دقیقه بیش نیست. به بیان دیگر و از دیدگاه دیگر، آدم موحد افق دیدش در مسائل مادی و نیازهای پست و حقیر خلاصه نمی‌‌شود، متوقف نمی‌‌گردد. آدم موحد درمقابل خود وقتی نگاه می‌‌کند، در کنار نیازهای مادی، ده‌‌ها نیاز، صدها نیاز از عظیم‌‌ترین و عزیزترین نیازهای انسان را می‌‌بیند. تمام ذهنش و فکرش و حواسش، منحصر و متوقف نیست در نیازهای پست و حقیر و کوچک، آن‌‌گونه که انسان‌‌های در باطن مادی، اگرچه در ظاهر الهی، در ظاهر معنوی، خودشان را در آن محبوس و زندانی کرده‌‌اند. آدم موحد وقتی‌که نگاه می‌‌کند، آینده را درمقابل خود بی‌نهایت وسیع می‌‌بیند. همان‌‌طوری‌که در یکی از روزهای گذشته عرض کردم، موحد برای دنیا آخری قائل نیست. برای خاطر اینکه آخر دنیا را متصل به آخرت می‌‌بیند. آخرت را با دنیا سر و تهِ یک طومار می‌‌داند. مرگ را دیوار زندگی نمی‌‌داند، پایان این راه فرض نمی‌‌کند، بلکه دریچه‌‌ای و مَمَرّی و معبری می‌‌داند، به‌‌سوی دنیایی وسیع‌‌تر. اینها خواص توحید است.